The girl with the needle

The girl with the needle

Şişli Kız 

Danimarka / Polonya 

Magnus von Horn 

2024

1919 yılının Danimarka‘sının en köhne sokaklarındayız.. İşte böyle bir atmosferin izinden zihinlerin derinliklerine yeterince melankolik bir ışık bırakıyor Magnus von Horn. Ve hazmedilmesi zor bir lokmayı sunuyor bize. 

Kontrasyonel vurgu, monokrom seçim ve güçlü bir ışıkla beslenen hikâye zamanında işlenen suçların kesif kokusunu sıkıyor üzerimize. Ve bu koku ağır bir çaresizlikle tanıklık ettiriyor bize kolektif işlenen günahlara  Şişli kız fişliyor tüm personaları.. Filmin önsözü de sonsözü de bu değil miydi zaten ?

2024 ün en iyi sinematografilerinden Şişli Kız. Ve/ya çaresizliğin ittifakı !

Nothing Personal

Nothing Personal

Özel Hayatlar (kişisel değil)

2009

Hollanda 

İnsan insanın zehrini alırmış.. Hem insan olmanın sermayesi hüzünmüş. Bir de yolda olmak lafla olmazmış, insanlık gibi. Çaba, özveri ve aşk istermiş..

Gitmek, kalmak en çok da vazgeçmek üzerine bir roman bu film.  Kalabalıkların kasırgasından kitaba, kendine, kainata kaçış. İsteyen, arayan ve susa(y)anların lahuti buluşması.. Şükrandan taraf bir vuslat. Adsız !

İşte böyle bir film bu veya masal. Nasıl bir yalnızlık istersinin hikayesi ?. Kim, ne ve nereli olduğunun önemi yok. Sen yola çık, yolda ol yol senin kalbine fısıldayacak durman gereken yeri. Geleceğini inşa etmen yer burası diyecek ne ki kendini tanırsan. Yani önyargılarından, köleliğinden kurtulursan.

Nothing Personal birini sevmenin verilen bir söz olduğunu öğretiyor bize. Başta çıka, düşe kalka !

Soysuzlar Çetesi

Inglourious Basterds

Soysuzlar Çetesi 

2009

ABD 

Quentin Tarantino 

Sinematografik bir şölen. Biçimsel olarak ışık, müzik, şuh bir dil ve aksiyon.. Tarantino yapmış yine yapacağını. 

Ne ki özsel olarak yine klasik bir Amerikan galibiyeti. Dünya'nın külhanbeyinin, bilinçaltlarına manipülatif çıkarımı. Her zamanki gibi her yere özgürlük(!) taşıyan bir kurtarıcının şovu Soysuzlar Çetesi. Belki de bu isimle bir itirafı, ne olduğunun ! 

Gözlerimize baka baka hileli bir oyun. Ne itiraz edeni var ne de masadan kalkanı. Yahudileri, Afganistanı, Afrikayı ve yarın kim bilir nereyi kurtaracak Soysuzlar Çetesi !?

Ford V Ferrari

Ford V Ferrari 

Asfaltın Kralları 

2019

ABD 

Biyografi / Dram 

Asfaltın Kralları, 1966 yılında düzenlenen Le Mans 24 Saat Yarışı’nın gerçek hikayesini konu alması bakımından tarihi bir film.

Henry Ford II zor durumdaki Ferrari satın almak ister ve Enzo Ferrari teklifi hem reddeder hem de rencide eder. Henry Ford II gururlu ve kibirli ancak kararlı Amerikalı mühendis bir grup ve tasarımcıdan sıfırdan bir yarış otomobili yapmalarını ister ve aksiyon başlar.

Eski yarışçı. Carroll Shelby (Matt Damon) ve İngiliz şoförü Ken Miles’ın (Christian Bale) başını çektiği ekip, uzun yıllardır pistlere egemen olan Ferrari’yi Fransa’da düzenlenen 1966 Le Mans Dünya Şampiyonası’nda alt etmenin tarihini yazarlar..

Matematiğin, aşkın ve karakterin galip geldiği bir finish yazar bu film. Ford a dair ve veya ABD ye dair başkaca bir biyografi. İllaki galip gelinen/gelen gizli öznenin kimlik kartı.

Oppenheimer

Oppenheimer

2023

Yazan/yöneten 

Christopher Nolan

Politik çok katmanlı günah çıkarma seansı.. İnsanlık suçuna bir elbise dikmiş Christopher Nolan. Özür içerikli kurtuluş reçetesi yazmış kavmine. Salt Oppenheimer ın değil aynı zamanda ABD nin biyografisi bu. Organize bir orgazm. 

Atom bombasına sanatsal bir kılıf geçiren yönetmen, tâbi ki milli fetvayı alacaktı 7 Oscar adında bir icazetneme ile. Topu günah keçilerinin göğsünde sektiren illegal mahkemenin başarısı alkışa şayan. Diyalogların ortak paydasından damlayan riyakarlık herkesin üzerine sıçrıyor. Bellekler bu bağlamda hem bulanıyor hem bulaşıyor affın bağışlanamaz ağırlığına..

Kısacası Opepenheimer temize çekilmeyecek bir temize çıkarma operasyonu. ABD nin personasının teşhiri !

OBLIVION

OBLIVION

2018

ABD 

Kosinski

Tom Cruise, Morgan Freeman

Bilim Kurgu 

Oblivion yeniden bir versiyon değil. Ne bir kitaptan, ne bir oyundan ne de bir çizgi filmden sinemaya uyarlanmış. Kosinski'nin bizzat kendi yazdığı ancak yayınlanmayan çizgi romanını evirdiği film.

Dünyanın istila edildiği 2073 yılında geçiyor Oblivion. İnsanoğlu bu istilayı geri püskürtmeyi başarmış ancak nükleer silah kullanıldığından durum pek de iç açıcı değil. Kurtulan azınlık Satürn'ün en büyük ayı olan Titan'a transfer edilmiş. Yani insanoğlunun savaşı yine kendi türü ile ! 

Bu film bence The 100 ün Kosinski yorumu. Aksiyon, bilim kurgu ve sağduyu.. Klonlansa da Tom Cruise hep galip. Şeyhi Morgan Freeman önderliğinde.

THE SUBTANCE

THE SUBTANCE 

MADDE

2024

Yönetmen Coralie Fargeat

Senarist : Coralie Fargeat

Oyuncu: Demi Moore

Yıldız.. Alegorik olarak mağaranın giriş ve çıkışına rapt edilen güçlü bir imge. Zira bu film personanın manifestosu. Formların pornografik savaşı. Hırsın hırsını alamadığı, almaya doyamadığı şikemperver bir mücadele. Maddenin veya maddeye ram olmanın ilkel ve daimi zaferini(!) seyrediyoruz aslında içimizde. Zaaflarımıza bizi müptela eden madde ! Konfor alanımıza adapte olan maddenin, şuurumuzu nasıl da işgal edişini izliyoruz bu filmde.

İçimizde koleksiyonunu yaptığımız maskelerin ruhumuzu ne denli entübe ettiğinin farkına varmadan geçiyor hayat. THE SUBTANCE bu mağlubiyetin mimarını dışarıda değil içeride arayın diyen bir ayna. Ters diş vida. Balataları değiştirmemizi söyleyen, kendi algısına koşulsuz inananları uyaran bir eksper. Kısacası; yüzüne bakabilmen için, içinle yüzleşmelisin diyen bir eser.. Kosinünüsü bol muhasebe. İçinden çıkabilmek için cebir yetmez !

EN KARANLIK GECE / DARKEST HOUR

DARKEST HOUR

EN KARANLIK SAAT

2018

Biyografi / Tarih 

Yönetmen: Joe Wright

Oyuncu: Gary Oldman

Çanakkale Zaferinin yıllar sonraki ikinci dünya savaşına nasıl etki ettiğini ve savaşın şekillenmesinde oynadığı rolü bulabileceğiniz bir itiraf bu film.

Aslen bu film; Winston Churchil in ikinci dünya savaşı sırasında İngiltere işgal edilmek üzereyken başbakan olmasını, mücadelesini özeleştirisini, iç ve dış manipülasyonlarına rağmen stratejik duruşunu ünleyen sıkı bir biyografi. Zor kararların ve meçhul yani karanlık saatlerin belgesel vari tarafı. İngiliz tarafı!

Bu klasmanda her zaman ki gibi subjektif ama güçlü bir sinematografi. Seyir edilesi..

Anna Karenina

Anna Karenina 

2012

United Kingdom 

Lev Tolstoy un eserinden 

Dram/Müzikal 

Tiyatral havası, müzikleri, görselliği ve  oyunculukları ile farklı bir konsept. Sinemaya yani "görsel" sanata ziyadesiyle katkıda bulunmuş 2012 yapımı bu filmi 1915'den bu yana tam 13 kez değişik ülkelerde sinema ve televizyon versiyonları çekilmiş. Dünya Klasiklerinin Rusya ayağı olan Lev Tolstoy un muhteşem bir romanından bahsediyoruz. Binaenaleyh hem tiyatro hem sinema keyfi alabileceğiniz nadir bir yapım. 

Gassal

Gassal 

Dizi

2024

Öyle bir meslek ki; kutsal olmasına rağmen önyargıların öncülüğünde dışlanmış, toplumsal bir hizmet olmasına rağmen yalnızlaştırılmış.. Dolayısıyla bu yabancılaştırma hem ferdin hem de toplumun yavan kalmasına yol açmış. Ne ki bir faniden Baki yi izlerken bu dünyada 'baki kalanın hoş bir seda" olduğunu tasvip ve tasdik ediyoruz. Zira bu dizi, ölümün tüm planları bozduğunu ve herkesin ölecek yaşta olduğunu tekrar be tekrar tevil ediyor.  Gassal da hem lisan-ı kâli hem de hali ile de tesir ediyor. 

Ölümle yüzleştiren ve birey-toplum çatışmasını ünleyen güçlü bir eser var karşımızda. Zira kâh inancı kâh ilahiyatı kâh da gelenekleri ironik bir dille ısırıyor bu dizi. Yara yerinde ise pansuman tutmaz empatik bir hiciv bırakıyor. Ne ki erilde mesleki olarak dişilde ise kısırlık olarak form buluyor. Neticede kendimizle buluştuğumuz yer kültür erozyonunun tam altı oluyor. Salt ölümle değil kendimizle bile yüzleşemeden melankolik hayatımız arabesk bir fonla son buluyor.. İşte "Gassal" aslında bizi yıkıyor, canlı canlı !

CHANGELING / Sahtekar

CHANGELING

Sahtekar 

2008

ABD 

Yönetmen : Clint Eastwood 

1928 yılında yaşanan bir hikâyeden..

Çocuğu kaybolan bir anne. Bitmek bilmeyen bir azim. Ve milli (!) komplolar. İçgüdüye, duruşa ve hukuka dair güçlü biyografi. Clint Eastwood un yönetmenliğinde harikulade sinematografi. Her sekans güçlü kadrajlar cumhuriyeti. Angelina Jolie ise o ruhun şık ve sıkı temsilcisi. Sahtekar, salt ferdin değil bir milletin yaşanmışlığı..